Topola - šta videti u Topoli
Topola predstavlja gradsko naselje u sklopu opštine Topola, smeštena u Šumadijskom okrugu. U Topoli žive 5.422 stanovnika, sudeći prema popisu iz 2002. godine.
Nalazi se u podnožju brda Oplenac, udaljena 80km od Beograda, 42km od Kragujevca, i samo 12km od Aranđelovca. Topolu okružuje dolina Kamenice, Jasenice, Oplenac, kao i bujne listopadno-četinarske šume.
Naime, naselje u prvom trenutku postojanja nosi ime Kamenica, zbog rečice istog imena, ali nakon toga ono menja ime u Topola, ono koje danas poznajemo, iz razloga zato što je kod mesta zvanog Krečane, postojalo drvo topola, i kada bi se sekirdžije dogovarale za sastanke, oni bi govorili nađimo se „kod topole“, otud i naziv naselja.
Karađorđe gradi ovo naselje i porodičnu kuću dinastije Karađorđević u Topoli, i time započinje zadužbinu, a kasnije niče spomen članovima dinastije na Oplencu.
Oplenac dobija ime po hrastu, koji je rastao na brdu. Grane hrasta korišćene su kao oplen, za volovska kola, i otud ime Oplenac.
Topola je veoma bogata kulturno-istorijskim značajem, i iz tog razloga ćemo vam predložiti šta morate posetiti ukoliko prolazite kroz Topolu.
Crkva svetog Đorđa
Kupola crkve se izdiže iz zelenila Oplenca, a predstavlja mauzolej u kojem počivaju Karađorđe i kralj Petar I. Smeštena su dva sarkofaga u centralnom delu crkve.
Unutrašnjost crkve je ukrašena mozaicima, sa čak 40 miliona staklenih kockica, sadržeći preko 15 hiljada nijansi boja, a neke od njih su pokrivene četrnaestokaratnim zlatom. Takođe crkva sadrži luster koji je napravljen od oružja koje je srpska vojska koristila u proboju Solunskog fronta. On je napravljen kao kruna, međutim, okrenuta na dole, što predstavlja simbol tuge srpskog naroda koji je izgubio svoju zemlju na Kosovu. Crkva je ispunjena kopijama fresaka iz srpskih srednjevekovnih manastira.
Takođe, u kripti se nalaze još tri vladara: knez Aleksandar sa suprugom Persidom, kralj Jugoslavije sa suprugom Marijom i sinom kraljom Petrom II, i kralj Aleksandar.
Kuća Kralja Petra
Kuća Kralja Petra nosi malo zbunjujuće ime, sa obzirom da to nije bio dom Karađorđevića. Petar je često boravio u toj pomoćnoj zgradi tokom nadgledanja radova na svojoj zadužbini, crkvi-mauzoleju.
Ova kuća danas predstavlja muzej i galeriju, u kojoj možete videti razna dokumenta, porodične portrete, krunu, skiptare, kao i plaštove vladara.
Vinogradereva kuća
Vinogradereva kuća predstavlja deo memorijalnog parka. Podignuta je 1911. godine. Nalazi se na ulazu u kompleks, a sagrađena je u starom srpskom stilu gradnje. Sudeći prema tome da je jedan deo kompleksa pod vinogradom i da je Oplenac čuven po vinu, upravnik vinograda je jedno vreme boravio tu, i iz tog razloga je nazvana “vinogradareva kuća”. Podrumi kuće su ukopani u blagi nagib zemljišta, a poseduje i prostran trem. Danas ovo predstavlja izložbeni prostor umetničke baštine Nikole Graovca.
Kraljeva i kraljičina vila
U ovoj vili je često boravila kraljica Marija sa svojim sinovima, i iz tog razloga je dobila naziv kraljičina vila.
Karađorđev grad
Karađorđe podiže utvrđeni grad ( u periodu između 1811. i 1813. godine) sa crkvom, dva konaka i četiri trospratne kule. Danas grad spada u kompleks na Oplencu, koji predstavlja nepokretno kulturno dobro. U kompleksu možete obići crkvu sv. Bogorodice, Karađorđev konak i staru školu. Ovo su zgrade koje su restaurirane nakon rušenja grada od strane turske vojske.
U Karađorđevom konaku možete pronaći Karađorđev top- aberdar. Zanimljiva činjenica je da je kralj Petar istopio desnu dršku topa, kako bi je ugradio u svoju krunu, i na taj način simbolički povezao svoju vladavinu i vladavinu svog dede.
Takođe možete videti Karađorđeva pisma upućena Njegošu i Napoleonu.
U zgradi stare škole se nalazila Narodna biblioteka “Radoje Domanović” i spomenik Karađorđu, podignut pred Drugi svetski rat.
Ulaznica za crkvu, kuću Kralja Petra, Vinogradarevu kuću i Karađorđev konak košta 500 dinara.
Kraljeva vinarija
Predstavlja jednu od najstarijih vinarija u Srbiji. Njen osnivač je Kralj Petar I, ali njegovim stopama je nastavio njegov naslednik kralj Aleksandar.
Naime, 1931. godine kralj Aleksandar osniva vinariju, zasadivši na 50 hektara 150.000 čokota sorti Traminac, Šardone, Game i Pino Noar, nabavljenih u Francuskoj.
Vina iz kraljevskog vinograda su se služila tokom poseta evropskih vladara, ali su i pronašla svoj put do trpeze stranih dvorova.
U vinariji nalazi se posebna kolekcija vina na Balkanu, iz doba Karađorđevića, koja se čuva na dubini od 12 m, u kraljevskom podrumu na Oplencu. Vinoteku čini oko 280 flaša, ali one nisu na prodaju, zbog amaneta kralja Aleksandra, koji kaže da se ona “nikada ne prodaju, već da budu ostavljena za istoriju.” Ova vina se nalaze pod ključem, na drugom nivou ispod zemlje. Nalaze se na policama iza rešetaka. Najstarije predstavlja “žilavka”, iz 1931. godine. Najmlađe vino je iz šezdesetih godina 20. veka. Flaše poseduju utisnut kraljevski grb u staklu, naručivane iz Italije i Češke, a etikete se danas zbog svoje krhkosti ne smeju ni dodirnuti.
Pogodno je najaviti svoju posetu vinariji, a to možete obaviti putem broja telefona:
034 811280, 063 656229.
Oplenac
Brdo Oplenac se nalazi u blizini Aranđelovca, i naziva se mestom na kome počivaju kraljevi.
Sadrži duge pešačke i biciklističke staze. Kraj je bogat vinogradima i vinarijama, a osim kraljevske kao najpoznatije, takođe možete posetiti vinariju Aleksandrović, oko 6km udaljena od Oplenca, u selu Vinča.
Brdo Oplenac predstavlja pravi raj za ljubitelje prirode i naravno mesto puno istorije našeg naroda.
