Smederevo - šta posetiti u Smederevu
Smederevo je grad ispunjen kulturno-istorijskim značajem za naš narod. Smešten je na Dunavu i čini sedište Podunavskog okruga. U Smederevu živi 64.175 stanovnika, sudeći prema popisu iz 2011. godine.
- godine izgradnjom Smederevske tvrđave, grad Smederevo postaje prestonica Srpske despotovine. Izgradnju ove tvrđave prate brojne priče o velikom broju nesreća tokom gradnje iste, i iz tog razloga narod iz ogorčenosti daje nadimak ženi Đurađa Brankovića, koji je gradio tvrđavu, „prokleta Jerina“, a njeno pravo ime bilo je Irina Kantakuzen.
Ne smete propustiti obilazak grada Smedereva, ukoliko posećujete Srbiju ili obilazite gradove značajne za istoriju našeg naroda, a u nastavku ćemo vam opisati šta to sve možete videti u bivšoj prestonici Srbije.
Smederevska tvrđava
Ukoliko se odlučite za posetu grada Smedereva, prvo mesto koje treba posetiti je svakako Smederevska tvrđava iz 15. veka. Ona predstavlja jedini sačuvani srednjevekovni dvor, i ostaviće vas oduševljenim svojom monumentalnošću i lepotom.
U okviru ovog utvrđenja nalazila su se dva grada: veliki grad sa 19 kula, sa metropolijama i kućama za stanovništvo i mali grad sa 6 kula, u sklopu kojeg se nalazio zamak despota Đurđa Brankovića.
U malom gradu se nalaze:
- Donžon kula
- Palata sa prestonom dvoranom Đurađa Brankovića
- Južna palata
- Ktitorski natpis
- Pristanište
- Most
- Kapija
- Bunar
Poseta tvrđavi je moguća svakog dana od 08-20h, a cena ulaznice je 120 dinara.
Glavni gradski trg
Ovo je centralni deo Smedereva. Na trgu možete videti Hram Svetog Georgija, Spomenik palim borcima u Prvom svetskom ratu, zgradu okružnog načelstva, Galeriju savremene umetnosti i čuvenu fontanu.
Od centra ka Dunavu ide ulica Kralja Petra I, gde možete napraviti predah u nekoliko kafea, a zatim nastaviti razgledanje Smedereva.
Hram Svetog Georgija je sagrađen prema ugledu na manastir Manasija. Napravljen je od belog mermera, sa pet kupola, a na zapadnoj strani nalazi se visoki zvonik i portal sa skulpturom Sv. Georgija i aždahe.
- godine Andreja Vasiljević Bicenko iz Kijeva odradio je ikone ikonostasa i živopise, zbog toga što je originalni ikonostas uništen u toku Prvog svetskog rata.
Stubovi unutar hrama su elegantnih linija, vitki i impozantni.
Karađorđev dud
Značajno istorijsko mesto grada Smedereva. Ispod ovog duda je zapovednik grada Dizdar Muharem Guša predao ključeve grada Voždu Karađorđu 1805. godine, i time proglasio Smederevo po drugi put za prestonicu Srbije. On takođe predstavlja botanički raritet, zbog svoje starosti, preko 300 godina. Nalazi se u blizini Gimnazije.
Crkva Uspenja Presvete Bogorodice
Smeštena je na Karađorđevom brdu, sagrađena polovinom 15. veka. Govori se da je bila grobna kapela smederevskog mitropolita Atanasija. Na severnoj strani nalazi se oltar, a uz njega grob Dimitrija Davidovića, takozvanog „oca srpskog novinarstva“, dok je u blizini i grobna kapela smederevskog dobrotvora Dine Mančića. Takođe možete videti i spomen-kosturnicu žrtvama petojunske eksplozije.
Muzej u Smederevu
Ovaj muzej je kompleksnog tipa, sastavljen je iz etnološke, istorijske, umetničke i arheološke zbirke. Unutar muzeja su izloženi materijali hronološki i tematski, od antike i praistorije, do danas. U salama se nalaze eksponati iz perioda Obrenovića, predmeti iz Prvog i Drugog svetskog rata, i etno zbirka.
Na prvom spratu se nalazi izložba srednjevekovnog perioda sa despotom Đurađom Brankovićem, kada je Smederevo bilo najznačajnije za istoriju. Možete videti maketu Smederevske tvrđave, puške, originale ugovora, i sledeće veoma značajne predmete:
- Zlatnik Septimija Severa
- Rimska bronzana lucerna oblika broda
- Glava boga Janusa
- Ostaci rimskog novca iz različitih perioda
- Zlatna minđuša Brankovića
- Srednjevekovni šlem
- Unikatni predmeti od keramike srednjeg veka
- Oprema i naoružanje iz Prvog srpskog ustanka
- Slika Karađorđa
- Rukopisi i knjige
Muzej je otvoren radnim danima od 10-17h, a vikendom od 10-15h .
Galerija savremene umetnosti
U galeriji se organizuju likovne, studijsko-tematske i istorijsko-dokumentarne izložbe. Na repertoaru je uglavnom moderno likovno stvaralaštvo.
Vinski grad
Nalazi se u centru Smedereva sa kućicama napravljenim od starih bačvi i buradi, a tu se okupljaju vinari smederevskog vinogorja. Vaša poseta gradu Smederevu ne može biti potpuna ukoliko ne posetite poznate smederevske vinarije, zbog toga što smederevsko vinogorje održava tradiciju već 1.700 godina, počevši od momenta kada je Rimski car Gaj Aurelije zasadio prve vinograde u ovoj oblasti.
Svakog dana možete posetiti vinarije i kupiti smederevska vina i rakije, a najpoznatije vinarije Smedereva su:
- Vinarija Jeremić
- Podrum Dionis
- Podrum Janko
- Podrum Podrava
Vila Zlatni breg
Smeštena na 4 km od centra grada, u mestu Plavinac, predstavljala je letnjikovac dinastije Obrenović. Naime, knez Miloš, 1829. godine kupuje imanje sa vinogradom od Turčina Muhameda. Ovde su održavane zabave i okupljali su se umetnici i književnici, kao što su: Laza Kostić, Milan Rakić, Milovan Glišić..
Danas unutrašnjost vile izgleda dosta drugačije, a malo je ostalo originalnog enterijera i predmeta iz vremena Obrenovića. Ispred vile možete videti fontanu sa bronzanom figurom Lede s labudovima.
Izletište Jugovo
Smešteno na desnoj obali Dunava, udaljeno od Smedereva 5 km. Jugovo predstavlja odlično mesto za zabavu i kupanje, ali i za razne sportove, jer pored bazena, možete iskoristiti terene za fudbal, košarku, tenis, takođe i dečija igrališta.
Šalinački lug i Šalinačko jezero
Smešteni na 10 km od Smedereva. Šalinački lug čini jedan od retkih ostataka starih lužnikovo-jasenovih šuma, koji sadrži 311 stabala, na površini od 19 hektara.
Za ljubitelje istorije, u blizini luga možete pogledati ostatke tvrđave Kulič.
Šalinačko jezero je najposećenije mesto u sezoni, na koje rado dolaze i turisti i lokalno stanovništvo, a ovde ćete uživati na uređenoj plaži i kafe baru.
Dunav
Reku Dunav vekovima prati istorija, ali i legende. On protiče kroz Smederevo u pravcu zapad-istok, od Orašca do Kuliča, a širina korita je od 800-1.300 m . Od Smederevske tvrđave je razdvojen rečnim ostrvima na tri kraka, a desni je najdublji. I time čini jednu od najlepših prirodnih lepota Smedereva.
